(1796–1857) – Stanisław Jachowicz to twórca moralizatorskich wierszy dla dzieci, które przekazują ważne lekcje życiowe. Jego utwory, takie jak "Chory kotek" i "Staś na spodniach zrobił plamę", uczą odpowiedzialności i empatii. Jachowicz uważany jest za pioniera polskiej literatury dziecięcej.
Stróż domowy
Idziemy na przechadzkę, hej piesku, chodź z nami!
? Chętniebym poszedł z panami,
Ale nie mogę.
My nie w daleką idziemy drogę.
? Nie, nie, paniczu, nie mogę.
Dom sam zostawić byłoby nieładnie,
A nuż go złodziej napadnie?
I poszli. Pies zazdrośnie spoglądał za niemi.
I długo, długo leżał przed drzwiami na ziemi.
Potem powstał i obiegł dziedziniec wokoło:
Już wrócili panicze, witał ich wesoło:
?Szczęśliwy! że dopełnił święcie powinności.
Kto o niej zapomina, niechaj mu zazdrości.
- Andzia
- Basia
- Braciszek i siostrzyczka
- Chory Kotek
- Czysty kotek
- Dwa kotki
- Dziecię i zegar
- Figielki Kazia
- Józio i Matka
- Karolek i słońce
- Kukuryku
- Kurczątka
- Łódka na wodzie
- Mysz młoda i stara
- Nieposłuszeństwo
- Obchodź się łagodnie ze zwierzętami
- Pieśń leniwca
- Piłka
- Przestroga
- Pszczółka
- Staś na spodniach zrobił plamę
- Stróż domowy
- Tadeuszek
- Zając
- Zaradź złemu zawczasu